bez pamięci
  • ŚP – z kropkami czy bez?
    6.10.2009
    6.10.2009
    Witam serdecznie,
    chciałam zapytać o poprawną pisownię skrótu oznaczającego słowa świętej pamięci. Piszemy z kropkami: Ś.P. czy bez kropek: ŚP?
    Pozdrawiam,
    Monika Murmyło
  • beze i przeze
    14.01.2005
    14.01.2005
    Witam
    Przyimek bez przed zaimkiem mnie występuje w formie beze. Podobnie przyimek przez – w formie przeze. Są to jedyne sytuacje, w których używamy przyimków beze i przeze (a więc jedynie przed zaimkiem mnie). Jaka jest przyczyna takiego zjawiska i jak można by je fachowo nazwać?
    Dziękuję za odpowiedź i pozdrawiam.
  • kochać serdecznie
    20.06.2011
    20.06.2011
    Witam.
    Czy możemy kochać kogoś serdecznie? Takie połączenie rzeczownika z przymiotnikiem występuję w pewnej pieśni religijnej. Moim zdaniem, kogoś możemy obdarzać serdecznym uczuciem, ale kochać możemy bardzo, namiętnie, bez opamiętania, bezwarunkowo. Jedyne, co przychodzi mi do głowy, a co takie połączenie mogłoby uprawomocnić, to serdecznie w znaczeniu 'otwarcie'. Nie jest wszakże odwieczną prawdą to, że miłość w najprawdziwszym wydaniu z natury jest już otwarta?
  • człowieki?
    2.04.2007
    2.04.2007
    Kilka razy była już mowa o pewnych formach w postaci mianowników liczby mnogiej rzeczowników męskoosobowych w formie niemęskoosobowej, które nacechowane negatywnie miały podkreślać nienawiść do opisywanego kogoś.
    Mój problem odnosi się do jednego konkretnego rzeczownika: człowiek. Ponoć wspomniana wyżej forma tego słowa brzmiałaby ludzie, np. te głupie ludzie. Czy możliwy jest drugi wariant – człowieki, np. te głupie człowieki?
    Pozdrawiam
  • przecinek a imiesłów przysłówkowy
    5.01.2009
    5.01.2009
    Szanowni Państwo!
    Nie mam pewności, która forma zapisu (z przecinkiem czy bez) jest prawidłowa:
    1. Po połączeniu z wodą tworzy wysoce zasadowy żel, który twardniejąc tworzy nieprzepuszczalną barierę.
    2. Po połączeniu z wodą tworzy wysoce zasadowy żel, który twardniejąc, tworzy nieprzepuszczalną barierę.
    3. Po połączeniu z wodą tworzy wysoce zasadowy żel, który, twardniejąc, tworzy nieprzepuszczalną barierę.

    Będę wdzięczny za rozwianie moich wątpliwości.
    Serdecznie pozdrawiam.
  • chromolić mydło

    23.10.2023
    23.10.2023

    W filmie Wojciecha Marczewskiego „Dreszcze”, którego akcja toczy się w czasach stalinowskich, jest scena, w której uczniowie recytują z pamięci fragmenty „Pana Tadeusza”. Jeden z uczniów nie może sobie przypomnieć tekstu, za co nauczyciel bije go linijką po palcach. Ukarany uczeń wybucha: „Ja chromolę takie mydło! Dzieci się nie bije!” i oburzony wraca do ławki.

    Czy jakiekolwiek słowniki rejestrują owo „chromolenie mydła” jako frazeologizm? Jeśli tak, to skąd się on wziął?

  • Cienka czerwona linia
    28.12.2016
    28.12.2016
    Interesuje mnie znaczenie coraz częściej (i moim zdaniem błędnie) stosowanego idiomu cienka czerwona linia. Obserwuję jego nagminne używanie z czasownikiem przekraczać, co jest zrozumiałe bez czerwonej: przekraczać cienką linię oznacza coś na kształt kropli, która przelewa czarę/przepełnia kielich. Wg mnie cienka czerwona linia to ostatni bastion oporu, ostatnia barykada – wiązać się powinna z heroizmem skutecznego trwania na posterunku.
  • Nigdy, przenigdy…
    13.10.2013
    13.10.2013
    Dzień dobry!
    Czy sformułowanie Nigdy, przenigdy należy pisać z przecinkiem, czy można albo z przecinkiem, albo bez?
  • profesor na wydziale
    20.09.2014
    20.09.2014
    Czy wyrażenie: profesor na Wydziale Polonistyki jest prawidłowe? A może powinno być profesor wydziału? Jak dojść, która wersja jest prawidłowa?
  • Przymiotnik od Andriej (Andrzej) Markow
    19.09.2019
    19.09.2019
    Szanowni Państwo,
    w matematyce pewną klasę procesów stochastycznych tworzą tzw. procesy Markowa (od Andrzeja Markowa). Chciałbym zapytać, jak należy skonstruować formę przymiotnikową tej nazwy, tj. czy powinniśmy mówić o procesach markowskich czy też markowowskich?
    Obie formy występują w literaturze matematycznej. Pierwsza jest chyba popularniejsza, choć w moim odczuciu to druga wydaje się poprawna (być może przez analogię do konstrukcji Newtonnewtonowski).

    Z pozdrowieniami,
    DJ
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego